بررسی فقهی حقوقی مال بودن داده‌های رایانه‌ای

بحث از مالیت داشتن داده‌های رایانه‌ای در علوم مختلفی چون فقه، حقوق، اقتصاد و حتی علوم مهندسی رایانه بسیار اهمیت دارد. اثبات مالیت این داده‌ها شاید در علوم مذکور دارای آثار و احکام مدنی و کیفری باشد. ماهیت این داده‌ها و مالیت آنها به تبیین اساسی نیاز دارد. در این پژوهش ابتدا داده‌های رایانه‌ای را تعریف و سپس آن را با مبانی مختلف مال بودن اشیا، مانند مبنای ارزش اقتصادی، مبنای عرف و عقلا، مبنای برآورده کردن نیازها و سایر مبانی معتبر در ارزیابی مال بودن اشیا مقایسه می‌کنیم، سپس خواهیم دید که این داده‌ها با تمامی ملاک‌های مال بودن اشیا تطبیق‌پذیرند. در این رهگذر به آثار مترتب بر مال بودن اشیا می‌پردازیم و داده‌های رایانه‌ای را از حیث قابلیت پذیرش این آثار ارزیابی می‌کنیم تا آثار مال بودن داده‌ها نیز واکاوی شود. این مقاله کوششی نو برای نیل به این هدف و ارائۀ افق جدیدی در مباحث کیفری مترتب بر مال بودن داده‌های رایانه‌ای است.